ÖZEL OKULLARDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN OKULA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI VE İDEAL OKULA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ
Özet Görüntüleme: 420
/ 
PDF İndirme: 283
DOI:
https://doi.org/10.46291/IJOSPERvol7iss4pp1051-1076Anahtar Kelimeler:
Okul, Öğrenci, Metafor, Algı, İdeal OkulÖzet
Belirli bir kavrama ilişkin bilgi edinme ve o kavramın yapısını anlamada en etkili yollardan biri, metafor yoluyla bireylerin zihinsel algılarını ortaya çıkarmaktır. Okul kavramına karşı insanın fiziksel ve sosyal gerçekliği kavrayış biçiminin metaforik olduğuna ilişkin ortaya atılan görüşler de bu konuya akademik ilgiyi artırmıştır. Öte yandan da eğitimcileri ideal okul özelliklerini bulmaya ve inşa etmeye yöneltmiştir. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin metaforik algıları yoluyla var olan okul algılarını saptamak ve hayal ettikleri ideal okul kavramına ilişkin görüşlerini tespit etmektir. Çalışma, Antalya ilinde tespit edilen 2019-2020 eğitim öğretim yılı içinde özel bir Anadolu lisesinde öğrenim gören 94 öğrenciden oluşmakta; nitel araştırmanın temeli varsayılan fenomonolojik desenle gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Amaçlı Örneklemenin maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, öğrencilere önce formlar dağıtılmış ve okula ilişkin oluşturdukları metaforu ve gerekçesini yazmaları istenmiştir, ikinci aşamada ise öğrencilerle görüşme yapılarak ideal okul kavramına ilişkin görüşleri alınmıştır. Araştırmaya göre yüksek sayıda katılımcı öğrencinin okulu, metaforik olarak hapishane-cezaevi; tımarhane-akıl hastanesi; okulu sevmiyorum; kapalı bir kutu, karanlık, hayvanat bahçesi veya zorba, kölelik gibi olumsuz kavramlarla ifade ettikleri görülmüştür. Buna karşın öğrencilerin okulu bir ev, yuva veya aile olarak olumlu kavramlarla ifade ettikleri metaforların daha az sayıda tekrarlandığı görülmüştür. Cinsiyete dayalı karşılaştırıldığında ise kız öğrencilerin okula ilişkin metaforlarının erkek öğrencilere göre daha olumlu düşünceler içerdiği ortaya çıkmıştır. Hayal ettikleri ideal okulun ise, genel olarak fiziksel koşullarının daha uygun ve kullanışlı; ders programlarının daha hafif; okul yönetiminin kararlarına öğrencilerin de katıldığı bir ortam; sınıf mevcutlarının az olduğu ve uygulamalı derslerin artırıldığı etkili bir okuldan oluştuğu saptanmıştır.
Referanslar
Andersson, B. E. & Strander, K. (2004). Perceptions of school and future adjustment to life: a longitudinal study between the ages of 18 and 25. Scandinavian Journal of Educational Research, 48(5), 459-476.
Arastaman, G. (2006). “Ankara İli Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okula Bağlılık Durumlarına İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Aydeş, S.S. (2015). Okul yöneticilerinin öğretmenlere yönelik metaforik algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Balcı, A. (1999). “Metaphorical Images of School: School Perceptions of Students, Teachers andParents from Four Selected Schools in Ankara.” Unpublished doctoral dissertation, Middle East Technical University, Ankara.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A.
Ben-Peretz, M., Mendelson, N. & Kron, F. W. (2003). How teachers in different educational contexts view their roles. Teaching and Teacher Education, 19, 277-290.
Bredeson, P. V. (1988). Perspectives on schools: metaphors and management in education. Journal of Educational Administration, 26(3), 293-310.
Bülbül, T. & Toker-Gökçe, A. (2015). Meslek lisesi öğrencilerinin metaforik okul algıları: İşlevselci bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(2), 273-291.
Cerit, Y. (2006). School metaphors: The views of students, teachers and administrators. Educational Sciences: Theory & Practice, 6(3), 692-699.
Creswell, J. W. (2015). Nitel araştırma yöntemleri (2. baskı) (Çev. Eds. Bütün, M. ve Demir, S. B.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çuhadar, A. ve Sarı, M. (2007). Göç yollarında eğitim: ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okula ilişkin algılarının göç bağlamında değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Kongresi’nde sunulan bildiri, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Demir, C. E. (2007). Metaphors as a reflection of middle school students’ perceptions of school: A cross-cultural analysis. Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice, 13 (2), 89-107.
Eccles, J. S., Midgley, C. & Adler, T. F. (1984). Grade-related changes in school environment: effects on achievement motivation. In J. G. Nicholls (Ed.), Advances in motivation and achievement (pp. 283–331). Greenwich, CT: JAI Press. Eccles, J. S., Midgley, C., Wigfield, A., Buchanan, C. M., Reuman, D., Fl
Freire, P. (1995). Ezilenlerin Pedagojisi (çev. D. Hattatoğlu-E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Goglar, R., Gross, M. A., Hartman, J. L. & Cunliffe, A. L. (2008). Meaning in Organizational Communication. Management Communication Quarterly. 21(3), 393-412.
Gültekin, M. (2013). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Kavramına Yükledikleri Metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 126-141.
Illich, I. (1998) Okulsuz Toplum (çev. Mehmet Özay), İstanbul:Şule Yay.
Inbar, D. E. (1996). The free educational prison. Metaphors and Images Educational Research, 38 (1), 77-92.
Kayıkçı, K. ve Sayın, Ö. (2010). Ortaöğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Okuldan Memnuniyet Düzeyleri, Millî Eğitim Dergisi, sayı 187.
Kimberly, L. H. (2006). Who’s skipping school: characteristics of truants in 8th and 10th grade. Journal of School Health, 77(1), 29-35.
Kuş, Z. ve Karatekin, K. (2009). Öğrencilerin Okul Ortamında Kurallara Uygun Davranma Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 183-196.
Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: The University of Chicago Press.
Mahlios, M. & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elementary and secondary preservice teachers’ thinking. International Journal ofEducational Research, 29, 227–240.
Martinez, M. A., Sauleda, N. & Huber, G. L. (2001). Metaphors as blueprints of thinking about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 17, 965–977
Mayer, G. R., Butterworth, T., Nafpaktitis, M. & Sulzer-Azaroff, B. (1983). Preventing school vandalism and improving discipline: a three-year study. Journal of Applied Behavioral Analysis, 16(4), 355-369.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). USA: SAGE.
Morgan G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. G. Bulut). İstanbul: BZD Yayıncılık.
Mazlum, A. A. & Balcı, A. (2018). Meslek lisesi öğretmen ve öğrencilerine göre okul: bir metafor çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 47, 1-26.
Nalçacı, A. & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 239-258.
Neill, A. S. (1997). Bir Eğitim Mucizesi (çev. Güler D. Nalbantoğlu), İstanbul : Yaprak Yayınları.
Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A., & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
Özdemir, M. (2012). Lise Öğrencilerinin Metaforik Okul Algılarının Çeşitli Değişkenler
Bakımından İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, Cilt 37, Sayı 163
Patton, Q. M. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskı) (çev. Bütün, M.ve Demir, S.B) Ankara: Pegem Akademi.
Reid, K. (1983). Retrospection and persistent school absenteeism. Educational Research, 25(2), 110-115.
Reid, K. (2005). The causes, views and traits of school absenteeism and truancy: an analytical review. Research in Education, 74, 59-82.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Educational Administration: Theory and Practice, 55, 459-496.
Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Schein, E. (1990). Organizational culture. American Psychologist Published, 45 (2), 109- 119.
Sherman, R.R. ve Webb, R.B.(2005). Qualitative Research in Education: Focus and Methods.Taylor and Francis publication.
Smith, P. K. & Brain, P. (2000). Bullying in schools: Lessons from two decades of research. Aggressive Behavior, 26(1), 1-9.
Türk Dil Kurumu. (1988). Türkçe sözlük (8 Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Basımevi.
https://www.hurriyet.com.tr/egitim/mutsuzlukta-ilk-siradayiz-40432394(20.04.2017)
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, K. (2010). Nitel araştırmalarda niteliği artırma. İlköğretim Online, 9(1). 79-92.
Zieman, G. L. & Benson, G. P. (1981). School perceptions of truant adolescent girls. Behavioral Disorders, 6(4), 197-205.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 International Journal of Social, Political and Economic Research
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
