UNEP ve Tiflis Bildirgesi’nin Amaç ve Hedeflerine Göre Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 452 / PDF İndirme: 528

DOI:

https://doi.org/10.46291/IJOSPERvol8iss1pp111-135

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Tiflis Bildirgesi, UNEP, Çevre Eğitimi.

Özet

Çevre konuları, ülke sınırlarını aşarak tüm insanlığın ortak ortaklaşa geliştirilmektedir. Bu tür sorunlara çözüm bulabilmek için uluslararası toplantılar yapılmakta ve tüm ülkeleri bağlayan ortak kararlar alınmaktadır. Dünyada çevre ile ilgili konuların ele alınan ilk büyük toplantı 1972 yılında yapılan Stockholm Konferansı olmuştur. Konferansın ardından 1975 yılında Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) kurulmuş ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) içinde Uluslararası Çevre Eğitim Programı (IEEP) başlatılmıştır. 1977 yılında Tiflis'de yapılan hükümetler arası konferansta ise çevre eğitimi konusunda uluslararası işbirliğinin gereğine işaretlenebilir UNESCO ve UNEP'in girişimlerinin tüm uluslararası toplumu kapsayacak şekilde genişletilmesi kabul edilmiştir. Bu belgelerde ulusal ve uluslararası çevre eğitiminin geniş çerçevesiyle birlikte nitelikleri, amaçları ve pedagojik esasları belirtilmiş, bunlar da ülke çevre eğitim programlarına kaynaklık yapılacak. Türkiye'de çevre eğitimi önemli derslerden biri sosyal bilgilerdir. Bu bilgi 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının UNEP ve Tiflis Bildirgesi hedeflerine göre analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu uluslararası belgelerin amaç ve hedeflerinin sosyal bilgiler dersi programına nasıl yansıdığı projelendirmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemi ve analizine göre araştırmada elde edilen verileri analiz etmek için çözümlenmiştir. Tiflis Bildirgesi ile UNEP'in amaç ve hedeflerinin sosyal bilgiler dersi çözme perspektifine, özel amaçlarına,

Referanslar

Ahi, B. (2015). Okulöncesi eğitim programları ile kaynaştırılan çevre eğitim programlarının çocukların çevre kavramı hakkındaki zihinsel model gelişimine etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Ak, S. (2008). İlköğretimde öğretmen adaylarının çevreye yönelik bilinçlerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

Alım, M. (2006). Avrupa birliği üyelik sürecinde türkiye’de çevre ve ilköğretimde çevre eğitimi. Kastamonu Education Journal, 14 (2), 599-616.

Ardoin, N., M., Bowers, A., W. ve Gaillard, E. (2019). Environmental education outcomes for conservation: a systematic rewiev. Biological Conservation, 2-13.

Bakar, N. (2019). Çevre eğitimi programının beş yaş çocuklarının çevre kavramı hakkındaki bilişsel yapıları üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.

Ballantyne, P., R. ve Pacher, J., M. (1996). Teaching and learning in environmental education: developing environmental conceptions. Journal of Environmental Educaion, 27(2), 25-32.

Çabuk, B. (2019). Çevre eğitimi. Kehriman, Pamuk, D. (Yay. Haz.) Erken Çocukluk Döneminde Çevre Eğitimi ve Sürdürülebilirlik içinde. Ankara; Anı Yayıncılık.

Çamur, D. ve Vaizoğlu, S. (2007). Çevreye ilişkin önemli toplantı ve belgeler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. (4), 297-306.

Çetin, O. (2018). Çevre eğitimi yaklaşımları. Sever, R. ve Yalçınkaya, E. (Yay. Haz.) Çevre Eğitimi içinde (s.164-194). Ankara: Pegem Akademi.

Chawla, L., ve Cushing, D., F. (2007) Education for strategic environmental behavior. Environmental Education Research, 13(4), 437-452.

Çıbık, A. S. (2019). Öğretim programlarında çevre eğitimi. Hastürk, G. (Yay. Haz.) Çevre Eğitimi içinde (s.277-341). Ankara: Pegem Akademi.

Çolakoğlu, E. (2010). Haklar söyleminde çevre eğitiminin yeri ve türkiye’de çevre eğitiminin anayasal dayanakları. Tbb Dergisi, 88, 151-171.

Demir, E. ve Yalçın, H. (2014). Türkiye’de çevre eğitimi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (2), 07-18.

Dımışkı, E. ve Ünal, S. (1998). Unesco- Unep himayesinde çevre eğitiminin gelişimi ve türkiye’de ortaöğretim çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16-17, 142 - 154.

Dımışkı, E. ve Ünal, S. (1999). Unesco uluslararası çevre eğitimi programında (iiep) göre ortaöğretim çevre eğitimi için öğretmenlerin yetiştirilmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 299-308.

Erol, A. (2016). Proje yaklaşımına dayanan aile katılımlı çevre eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının çevreye yönelik farkındalık ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.

Gouth, A, (2016). The emergence of environmental education research: a ‘history’ of the field. İnternational of Handbook on Research in Environmental Education, 13-22.

Görcelioğlu, E. (1975). Birleşmiş milletler çevre programı ve doğal çevrenin korunmasına yönelik çalışmalar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 25 (2), 159-166.

Hungerford, H., Volk, T., Ramsey, J. (1994). UNESCO-UNEP International Environmental Education Programme. (29), 1-178.

Hungerford, H., R. (2009). Environmantal education (ee) fort he 21st century: Where have we been? Where are we now? Where are we headed?. The Journal Environmental Education, 41(1), 1-6.

Jensen, B., B. ve Schnack, K. (1997). The action competence approach in environmental education. Environmental Education Research, 3 (2), 163-178.

Karataş ,A. (2018). Çevre eğitiminin tarihsel kökenleri. Sever, R. ve Yalçınkaya, E. (Yay. Haz.) Çevre eğitimi içinde (s.21-35). Ankara: Pegem Akademi.

Kayhan, A., K. (2013). Birleşmiş milletler çevre programı üzerine bir inceleme. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 33 (1), 61-90.

Kışlalıoğlu, M. ve Berkes, F. (2019). Çevre ve Ekoloji. İstanbul: Remzi Kitapevi.

MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). 26.11.2020 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686 adresinden erişildi.

Orhan, G., Kaya, Y., Mazlum, C. (2017). Uluslararası çevre rejimleri: Oluşturulmaları işleyişleri ve özellikleri. Orhan, G., Kaya, Y., Mazlum, C. (Yay. Haz.) Uluslararası çevre rejimleri içinde (s.3-31). Bursa: Dora Basım ve Yayın.

Ors, F. (2012). Environmental education and role of media in environmental education in turkey. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 46, 1339- 1342.

Önder, A. ve Özkan, B. (2013). Sürdürülebilir Çocuk Gelişimi Okul Öncesinde Etkinliklerle Çevre Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.

Özdemir, O. (2017). Ekolojik Okuryazarlık ve Çevre Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.

Özkan, U., B. (2020). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi, Ankara: Pegem Akademi.

Özmen, C. (2015). Dünya ve ülkemizde sosyal bilgiler. Dönmez, C. ve Yazıcı, K. (Yay. Haz.) Sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 3-19). Ankara: Pegem Akademi.

Palmer, J. ve Neal, P. (1994). The Handbook of Environmental Education. New York: Roudledge.

Potter, G. (2009). Environmental education 21st century: where do we do now?. Journaol of Environmental Education, 41(1), 22-33.

Sevük, Yokuş, H. (2017). Çevre Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi.

Smyth, J., C. (2006). Environment and education: a view of changing scene. Environmental Edicatioal Research, 12 (3), 247-264.

Sönmez, V. ve Alacapınar, F., G. (2019). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Şentürk, S. (2010). İngiltere’deki ortaöğretim çevre eğitiminin UNESCO ve UNEP ilkelerine göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Tbilisi Declaration (1977). 03.12.2020 tarihinde https://www.gdrc.org/uem/ee/Tbilisi-Declaration.pdf. adresinden erişildi.

UNESCO-UNEP. (1993). Teaching global change through environmental education. 18 (1), 2-9. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED368567.pdf. adresinden erişildi.

Ünal, S. ve Dımışkı, E. (1998). Unesco uluslararası çevre eğitimi programında (ieep) göre ortaöğretim çevre eğitimi için öğretmenlerin yetiştirilmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 299-308.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri: Sosyal Bilimlerde. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yılmaz, İ. (2016). Türkiye’de ilkokul programlarında çevre eğitimi ve ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin Tiflis konferansı çevre eğitimi amaçlarına ulaşma düzeyi. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.

İndir

Yayınlanmış

2021-04-05

Nasıl Atıf Yapılır

UNEP ve Tiflis Bildirgesi’nin Amaç ve Hedeflerine Göre Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının İncelenmesi. (2021). International Journal of Social, Political and Economic Research, 8(1), 111–135. https://doi.org/10.46291/IJOSPERvol8iss1pp111-135

Sayı

Bölüm

Articles