Finansal Krizlerin Yapay Sinir Ağı Modeli ile Öngörülebilirliği: Türkiye için Bir Uygulama
Özet Görüntüleme: 480 / PDF İndirme: 481
DOI:
https://doi.org/10.46291/IJOSPERvol7iss3pp437-454Anahtar Kelimeler:
Finansal Kriz, Erken Uyarı Sistemleri, Yapay Sinir AğıÖzet
Finansal krizler 1980 sonrası dönemde üzerinde daha çok tartışılmaya başlayan bir konu haline gelmiştir. Kapitalizm doğası itibarıyla krize yol açma eğilimindedir. Bundan dolayı tarihsel süreç içerisinde birçok kriz görülmüştür. 1980 sonrası finansal krizlere olan ilgi artmıştır. Bunun başlıca nedeni krizlerin görülme sıklığındaki artış ve etkilerinin daha global olmasıdır. Finansal krizlerin ülke ekonomisi üzerindeki yıkıcı etkileri yanında sosyolojik etkileri de bulunmaktadır. Krizlerin bu özelliği bu konuda çalışan kişileri krizleri ortaya çıkartan faktörleri bulmaya yönlendirmiştir. Yeni finansal mimari oluşturma çalışmalarındaki temel konulardan biride finansal kriz göstergelerinin tespitidir. Kriz göstergelerini tespit etmek amacıyla birçok değişik yöntem kullanılmaktadır. Bu modeller genel olarak erken uyarı sistemi (EWS) olarak adlandırılmaktadır. İktisatçıları bu konuda çalışmaya iten temel neden finansal krizlerin ülkelerde yarattığı döviz kaybı, aşırı resesyon ve negatif büyüme oranlarıdır. Bundan dolayı finansal krizlerin öngörülmesini sağlayacak güvenilir göstergelerin tanımlanması büyük fayda sağlayacaktır. Krizlere neden olan faktörler bilinmekle birlikte finansal krizler yeniden ortaya çıkmaktadır. Finansal krizlerin öngörülebilirliğiyle ilgili çalışmalarda gelecekte sorun yaratması muhtemel değişkenlerin tespit edilip izlenmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede çalışmada Türkiye için 2008 yılındaki kriz dönemi verileri kullanılarak bir sonraki kriz için hangi göstergelerin izlenmesi gerektiği yapay sinir ağı modeli kullanılarak tespit edilmeye çalışılacaktır.
Referanslar
AKEL, Veli, BAYRAMOĞLU, Mehmet Fatih, “Kriz Dönemlerinde Yapay Sinir Ağları İle Finansal Öngörüde Bulunma: İmkb 100 Endeksi Örneği”, International Symposium on International Capital Flows and Emerging Markets, Balıkesir, Bandırma, 24-27 Nisan 2008.
ALTINTAŞ, Halil, ÖZ, Bülent, “Para Krizlerinin Sinyal Yaklaşımıyla Öngörülebilirliği: Türkiye Uygulaması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,Cilt 7, Sayı 2, 2007.
BELL, James, “Leading Indicator Models of Banking Crises”, Bank of England, Financial Stability Review: December 2000.
BENLİ, Yasemin Keskin, “Bankalarda Mali Başarısızlığın Öngörülmesi Lojistik Regresyon ve Yapay Sinir ağı Karşılaştırması”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 16, 2005.
ÇEVİŞ, İsmail, Para Krizlerine Ampirik Bir Yaklaşım, SPK, Yayın No:187, 2005.
ERKEKOĞLU, Hatice, BİLGİLİ, Emine, “Parasal Krizlerin Tahmin Edilmesi: Teori ve Uygulama”, Erciyes Üniversitesi, İİBF Dergisi, Sayı 24, 2005.
ESQUIVEL, Gerardo, LARRAİN, Felipe B., “Explaining Currency Crises”, Harvard Institute of Development Discussion Papers, 1998
HAMZAÇEBİ, Coşkun, KUTAY, Fevzi, “Yapay Sinir Ağları İle Türkiye Elektrik Enerjisi Tüketiminin 2010 Yılına Kadar Tahmini”, Gazi Üniversitesi, Müh. Mim. Fak. Dergisi, 2004.
IMF, “Early Warning System Models: The Next Steps Forward”, Global Financial Stability Report March 2002.
KAMIN, Steven B., SCHINDLER, John W., SAMUEL, Shawna L., “The Contrıbutıon Of Domestıc And External Factors To Emergıng Market Devaluatıon Crıses: An Early Warnıng Systems Approach”, Board of Governors of the Federal Reserve System International Finance Discussion Papers, Number 711
September, 2001.
KIM, Tae Yoon ve diğerleri, “Usefulness of Artificial Neural Networks for Early Warning System
of Economic Crisis”, Expert Systems with Applications, 2004.
KRUGER, Mark, OSAKWE, Patrick N., PAGE, Jennifer, “Fundamentals, Contagion and Currency Crises:
An Empirical Analysis”, Bank of Canada, 1998.
LEE, Yu-Cheng, TENG, Hsiao-Lin, “Predicting the financial crisis by Mahalanobis-Taguchi system –Examples of Taiwan’s Electronic Sector”, Expert Systems with Applications, 2009.
LESTANO, Jan Jakob, KUPER, Gerard H., “Indicators of Financial Crises Do Work ! An Early-Warning System for Six Asian Countries”, Workshop on Southeast Asia, University of Groningen, May 2003.
PİCAK, Murat, YILMAZ, Sema, GİRAY, Yavuz, “Küresel Ekonomik Sistemde Finansal Krizleri Önleme ve Yönetme Sorunsalı”, Mevzuat Dergisi, Yıl 11, Sayı:137, Mayıs 2009, http://www.mevzuatdergisi.com/
SEZGİN, Funda H., ÖZDAMAR, Elif Özge, “Finansal Krizlerin Öngörülmesinde Probit Model Yaklaşımı ve Türkiye Uygulaması”, Marmara Üniversitesi, Uluslararası Finans Sempozyumu 2008.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2020 International Journal of Social, Political and Economic Research
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.